İbn Haldun Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyemiz Dr. Sümeyye Uyar tarafından 2025 Yılı Yapay Zekâ Teknolojileri Mali Destek Programı kapsamında İstanbul Kalkınma Ajansı bünyesinde desteklenen “Yapay Zeka Destekli Sosyal Bilimsel Araştırmalar (YADESA)” Projesinin lansmanı gerçekleşti. 19 Kasım 2025 Çarşamba günü düzenlenen programa Rektörümüz Prof. Dr. Atilla Arkan, İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) Genel Sekreteri Dr. Ziya Taşkent ve İstanbul Vali Yardımcısı Okan Leblebicier de katıldı.
Lansmanda konuşan Rektörümüz Prof. Dr. Atilla Arkan, üniversitemizin son dört yıldır yapay zeka okur-yazarlığını sosyal bilimlerle entegre etme misyonuyla ilerlediğini vurguladı. Yapay zekayı etkili kullanmayan araştırmaların akademik karşılığı giderek azaldığını ve bu nedenle veriyi toplama ve analiz etmeye yönelik nitelikli altyapılar kurmak gerektiğini belirtti. Siyasetten ekonomiye pek çok alandaki güç dengelerinin veriye ve yapay zekaya dayanarak şekillendiğini dile getirdi. Prof. Dr. Arkan ayrıca, İbn Haldun Üniversitesi'nde seçmeli derslerle başlayan yapay zekâ eğitimlerinin bugün doktora çalışmalarına, projelere ve araştırma altyapısına dönüştüğünü belirterek, geleceği öngörebilen ve veri temelli politika üretebilen yeni nesil sosyal bilimciler yetiştirmenin önemine dikkat çekti.
İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) Genel Sekreteri Dr. Ziya Taşkent ise lansmandaki konuşmasında, Ajans'ın bilgi toplayan, rapor üreten, bölge planlamaları yapan ve finansal destek sağlama noktasında yetkin olan bir kamu kurumu olduğunu vurgulayarak söze başladı. Projenin Ajans'ın hedefleriyle uyumlu olduğunu belirterek, üniversitelerin bilgi üretimindeki rolünü, projenin sosyal bilimlere yönelik bir yapay zekâ projesi olması ve insan kaynağı yetiştirmeye odaklanması yönüyle ele aldı. Taşkent ayrıca, üniversitelerin böylesi örneklik teşkil edecek projeler üretmesinin bölgesel kalkınma açısından kritik olduğunu vurguladı.
Programda konuşan İstanbul Vali Yardımcısı Okan Leblebicier de sosyal bilimlerde yapay zekâ okur-yazarlığının zorunluluk olduğunu ifade ederek, verinin doğru işlenmediği durumlarda bilgi üretiminin sekteye uğradığını, sosyal bilimler alanında çalışan her öğrencinin yapay zekâ konusunda yetkinleşmesi gerektiğini belirterek verilerin artık bilimin merkezinde olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Lansmanda projenin yürütücüsü olan Dr. Sümeyye Uyar bir sunum yaparak YADESA’nın temel amaçlarını ve gelecek vizyonunu paylaştı. Doktora döneminde yapay zekâya hazırlık mahiyetinde eğitimler aldığını ve çalışmalara katıldığını belirterek gelişen ve ilerleyen dünyada sosyal bilimciler olarak sahada aktif rol almanın önemine değindi. Bu amaç doğrultusunda projeyi şekillendirdiklerini vurgulayan Dr. Uyar, veri işleme ve analiz noktasında insan kaynağı yetiştirmenin önemini vurguladı. Mevcut büyük dil modellerinin sosyal bilimcileri sadece yorum noktasında devreye soktuğunu belirten Dr. Uyar, veriyi analiz etmeyi, incelemeyi ve sahada aktif olarak bulunmayı öne çıkarmanın gerekliliğini vurguladı. Sürecin en başından itibaren sosyal bilimcilerin aktif rol aldığı bir yapay zekâ eğitimi modeli kurmak istediklerini belirtti. Projenin iki ana çıktısının bir yıllık kapsamlı bir eğitim programı ve 10 kişilik Yapay Zekâ Destekli Metinsel Analiz Laboratuvarı kurulması olduğunu da aktardı. Laboratuvarda metin verilerinin toplanması, işlenmesi ve analiz edilmesine yönelik teknik becerilerin kazandırılacağı; sosyal bilimcilerin sahada aktif rol alarak nitelikli veri üretme kapasitesini artırmasının amaçlandığı vurgulandı.
Lansman, fotoğraf çekiminin ardından sona erdi.
Proje ekibinde Doç. Dr. Ali Aslan ile, laboratuvar sorumlusu Arş. Gör. Mustafa Yıldırım ve proje asistanı yüksek lisans öğrencisi Tuğçe Aşan'ın da yer aldığı YADESA; kış ve yaz okulları, uygulamalı eğitimler ve analiz laboratuvarıyla sosyal bilimlerde yapay zekâ kullanımını yaygınlaştırmayı, nitelikli insan kaynağı yetiştirmeyi ve Türkiye’de bu alanda öncü bir model oluşturmayı hedefliyor.
